Szczegóły

Szczegóły

Odwiedzając Kłodzko możemy korzystać nie tylko z atrakcji historycznych, ale także uczestniczyć w wielu imprezach kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych, które organizowane są przez cały rok w całym mieście.

Szczegóły

Szczegóły

OPIS PROJEKTU
Projekt dotyczy rewitalizacji parków oraz skwerów (Park Esperanto, Przyjaźni Wojsk Górskich, Promenada‐Park Kusocińskiego, Skwer przy ul. Reymonta, Kasztanowej, Łużyckiej i Centrum Warszawy na terenie miasta Kłodzka). Głównym celem jest zahamowanie spadku terenów zielni w mieście Kłodzku dzięki zwiększeniu powierzchni terenów zielonych oraz rewitalizacji zdegradowanych działalnością człowieka obszarów parkowych. Będzie on realizowany poprzez rewaloryzację zieleni istniejącej, rekultywację muraw i zasadzenie nowej zieleni. Ponadto obszary te będą wyposażone w elementy architektury małej, oświetlenie, akcesoria dla okolicznej fauny, a także zostaną utworzone nowe ścieżki.

Cele przedsięwzięcia

• zahamowanie spadku terenów zielni w mieście Kłodzku dzięki zwiększeniu powierzchni terenów zielonych oraz rewitalizacji zdegradowanych działalnością człowieka obszarów parkowych (poprzez rewaloryzację, rekultywację istniejącej zieleni i wykonywanie nowych nasadzeń) i podniesienie tym samym ich jakości.
• poprawa zdrowia, komfortu i dobrostanu ludności zamieszkującej okoliczne tereny objęte przedsięwzięciem, gdyż odpowiednia struktura nasadzeń nowej roślinności przyczyni się do obniżenia poziomu hałasu, zapylenia na sąsiadujących terenach użytkowanych publicznie. Tereny wybrane jako miejsce realizacji projektu charakteryzują się zdegradowaniem, zaniedbaniem i obejmują funkcjonalne obszary użytkowane publicznie (parki,skwery pełniące istotne dla mieszkańców funkcje zdrowotne i rekreacyjne). Dzięki realizacji projektu powiększy się oferta miejsc rekreacyjno‐wypoczynkowych (zostaną utworzone palce zabaw i siłownie) na terenie miasta Kłodzko sprzyjających podejmowaniu aktywności fizycznej, co również wpłynie na poprawę zdrowia mieszkańców miasta i odwiedzających je turystów.
• stworzenie odpowiednich warunków (ich poprawa i ochrona) dla lokalnych ekosystemów, co umożliwi zachowanie ich różnorodności biologicznej. Do jego osiągnięcia przyczyni się rewaloryzacja zieleni istniejącej, zasadzenie nowej i spadek zanieczyszczenia powietrza (od pyłów, hałasu). Celem jest także środowiskowe zagospodarowanie terenu objętego działaniem projektu (tereny biologiczne czynne po zakończeniu realizacji projektu będą stanowić ponad 80% powierzchni).
• odnowienie i utworzenie nowych nawierzchni, układów ciągów komunikacyjnych na powierzchni parków i skwerów aby zapobiec fragmentacji tych terenów.
• odnawianie zieleni zdegradowanej, utworzenia nowej zieleni na obszarach parków i skwerów, a także uzupełnienia ich o elementy małej architektury (m.in. kosze na śmieci, ławki) i oświetlenie.
• stworzenie dogodnych warunków dla rozwoju okolicznej fauny; ptaków, owadów poprzez zakup i montaż odpowiednich dla nich akcesoriów na terenach objętych działaniem
  projektu.
• poprawa właściwości funkcjonalno‐estetycznych miejsc oddziaływania projektu.

Lokalizacja przedsięwzięcia
Obszar realizacji przedsięwzięcia obejmuje tereny zieleni miejskiej Kłodzka; Park Esperanto, Park Przyjaźni Wojsk Górskich, Park Kusocińskiego‐Promenada, skwer przy ul. Reymonta, ul Kasztanowej, ul. Łużyckiej i ul. Warszawy Centrum. Sumaryczna powierzchnia terenów objętych projektem wynosi 5,57 ha, (4,74 ha(85,09 %) terenów zielonych i w tym nowoutworzonych terenów zieleni 0,64 ha).

ZAKRES RZECZOWY PRZEDSIĘWZIĘCIA
Projekt obejmuje obszary terenów zielonych: Park Przyjaźni Wojsk Górskich, Park Esperanto, Park Kusocińskiego ‐Promenada, Skwer przy ul. Łużyckiej oraz nieruchomość na użyczenie (działka nr 68/9 AM‐1 Obręb Zacisze) dot. skweru przy ul. Łużyckiej, Skwer przy ul Kasztanowej, Skwer przy ul. Reymonta, Skwer przy ul. Warszawy Centrum. Łączna powierzchnia inwestycji: 55 871,00 m2, w tym biologicznie czynnej:47250,00m2, stanowiąc 84,57 % całości terenu inwestycji.

Zakres rzeczowy projektu koncentruje się wokół działań prowadzących do rewitalizacji i rozwoju terenów zieleni w Kłodzku, dotyczy parków oraz skwerów, tj. Parku Esperanto, Przyjaźni Wojsk Górskich, Kusocińskiego‐Promenada oraz skweru przy ul. Łużyckiej, Reymonta, Kasztanowej i Centrum Warszawy. Działania te obejmują: rewaloryzację zieleni istniejących, rekultywację muraw parkowych, zasadzenie zieleni projektowej, budowę nowych ścieżek, nawierzchni, montaż oświetlenia, małej architektury oraz akcesoriów dla ptaków, owadów. Pozostałe elementy projektu stanowią funkcje pomocnicze w stosunku do przedmiotu głównego i dotyczą głównie przygotowania dokumentacji projektowej.

 

Gmina Miejska Kłodzko jako beneficjent projektu informuje o funkcjonowaniu mechanizmu umożliwiającego sygnalizowanie o potencjalnych nieprawidłowościach lub nadużyciach finansowych. Mechanizm ten został opracowany i udostępniony przez Instytucję Zarządzającą. Jest to narzędzie informatyczne umożliwiające przekazanie informacji o podejrzeniu wystąpienia nieprawidłowości lub nadużycia finansowego w szczególności poprzez:

• specjalny adres e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub
• elektroniczny system zgłoszeń za pośrednictwem dedykowanej strony internetowej: www.pois.gov.pl/nieprawidlowosci

Szczegóły

Średniowieczne i wczesnonowożytne Kłodzko wyposażone było w kilkanaście publicznych  i prywatnych studni czerpalnych, ulokowanych w obrębie murów miejskich i zabudowań na Górze Zamkowej (tam korzystano z pięciu studni: najstarsza pochodziła   z 1393 roku i zwana była Tumską, a najgłębsza - Piekarska, była głęboka na ok. 60 m).

Największego zapotrzebowania na wodę czerpaną ze studni wymagał przemysł spożywczy (zwłaszcza browarnictwo), w celach konsumpcyjnych wodę studzienną czerpali zwykle ubodzy mieszkańcy miasta.

Ze względu na budowę geologiczną Kłodzka budowanie (a właściwie wykuwanie) studni było przedsięwzięciem trudnym i czasochłonnym, szczególnie w wyżej położonych partiach miasta.

Jedna z kłodzkich legend dotyczy budowy Studni Tumskiej na Górze Zamkowej, którą przypisuje się niejakiemu szewcowi Czesławowi. Pracowity rzemieślnik w ciągu 9 lat wykuł w litej skale studnię   o głębokości ok. 30 m i średnicy 2 m, a jego dzienny urobek mieścił się w jego skórzanym fartuchu szewskim.

Do wyciągania wody ze tej studni służył paternoster – przyrząd nazwany tak z powodu pacierza, którego odmówienie trwało tyle, ile wyciągnięcie wody ze studni.

Znaczenie czerpalnych studni miejskich zmniejszyło się wskutek powstania wodociągów w 1540 r., zasilających studnie pełniące odtąd funkcję ujęcia wody.

Będące jedynymi i pewnymi źródłami życiodajnej wody studnie były pilnowane  i chronione, zwłaszcza w czasach wojennych. Studnie prywatne odgradzane były płotami w celu ograniczenia do nich postronnych osób. Tym niemniej jedna z legend podaje, że w 1806 r. doszło do zatrucia Studni Piekarskiej, znajdującej się na Górze Zamkowej w obrębie zabudowań fortecznych. Zgodnie z przekazem, czynu tego dopuściła się Charlotta Ursini – mieszkanka Kłodzka i zwolenniczka napoleońskiej armii oblegającej w owym czasie miasto. Sprowadzając na załogę twierdzy roztrój żołądka i ogólne osłabienie, Charlotta Ursini miała doprowadzić do poddania się pruskich żołnierzy francuskim najeźdźcom.

Inna legenda opowiada historię z czasów oblężenia Kłodzka przez cesarskie wojska austriackie w 1622r. kiedy w studniach miejskich zatruto wodę. Jedynymi źródłami czystej wody stały się wówczas podziemne studnie prywatne – m.in. bogatego kupca Honzy oraz pazernego piekarza Ernesta. Piekarz zwietrzywszy interes zaczął sprzedawać wodę ze swojej studni, natomiast poruszony niedolą mieszczan Honza zezwolił im na korzystanie z własnej studni bez żadnych ograniczeń. Chciwy Ernest, niezadowolony z hojności kupca, począł wymagać od wszystkich kupujących u niego chleb również zakupu wody. Epilog tej historii nie był dla piekarza łaskawy...

Egzekucje publiczne w Kłodzku wykonywano od średniowiecza do XIX w. Stała szubienica  w mieście była znakiem posiadania przywileju karania śmiercią tych, którzy wystąpili przeciw prawu i zasadom moralnym.

Ostatnia egzekucja została tu wykonana w 1850 r. Kat ściął toporem niejakiego Treutlera za morderstwo chłopa z Drogosławia.

Kary wykonywano na szubienicy umiejscowionej za miastem przy drodze do Złotego Stoku oraz przy pręgierzu przed Ratuszem. Pręgierz w źródłach kłodzkich pojawił się w latach 1551-1552. Miał być zwieńczony figurką chłopa z workiem zboża. Obok pręgierza stawiano drewniany szafot, na którym uśmiercano skazanych przez ścięcie mieczem. 

W aktach miasta Kłodzka zarejestrowano następujące kary: powieszenie, ścięcie, łamanie kołem, wleczenie na miejsce straceń i nabicie na pal, rwanie cęgami i spalenie, położenie na kole, pogrzebanie żywcem, ćwiartowanie, ścięcie i przebicie serca palem. W XVII w. pod kłodzką katownię podlegało 60 okolicznych miejscowości

Piwo od średniowiecza do czasów nowożytnych było podstawowym napojem w miastach dawnego Dolnego Śląska. Woda, często zanieczyszczona, powodowała choroby układu po karmowego i przenosiła zarazki. Piwo, dużo słabsze od dzisiejszego, było znacznie bezpieczniejsze. Pili je wszyscy – dorośli i dzieci, podawano je nawet chorym w domach szpitalnych. Spożywanie piwa dozwolone było także w okresach postu. Średnie dzienne spożycie trunku na osobę oblicza się w tym czasie na ok. 2 litry.

Kłodzkie piwo jęczmienne i pszeniczne znane było na Śląsku ze znakomitej jakości, a jego produkcja w Kłodzku, prowadzona przez słodowników i piwowarów, była ważnym i częstym zajęciem mieszczan.

Przywilej warzenia piwa był regulowany przez miejscowe prawo. Już w średniowieczu przywilej ten miało ok. 200 domostw w Kłodzku.

W XV w. specjalna rada powołana przez miejskich rajców zajmowała się sprawdzaniem, na jaką skalę przebiega produkcja piwa prowadzona pod kłodzkimi domami i czy jest ona zgodna z ilością zawartą w przywilejach

Pojawienie się urzędu kata  należy wiązać w wykształcaniem się sądownictwa i pierwszych kodeksów prawa niemieckiego. Pierwsze wzmianki o zawodowych katach pojawiają się w źródłach w XIII w., ale  profesjonalizacja fachu katowskiego i regulacje z nim związane ewoluowały powoli. Obowiązki kata polegające początkowo na wymierzaniu kar cielesnych zostały z czasem poszerzone o wykonywanie tortur i wiele innych „nieczystych” funkcji w mieście. Kat miał dbać o katownie, jej oświetlenie, instrumentarium, stan techniczny urządzeń penitencjarnych na terenie miasta, dozorować miejsca straceń i kaźni, stan ciał wystawionych na widok publiczny po egzekucji, dbać  o czystość w więzieniu miejskim, sprzątać nieczystości z ulic miasta, sprawować nadzór nad domem publicznym. Ta ostatnia funkcja z pozoru administracyjna była w istocie usankcjonowanym stręczycielstwem i sutenerstwem.

Kat otrzymywał stałą pensję z kasy miejskiej oraz świadczenia w naturze. Nie każde miasto stać było na utrzymywanie własnego kata. Wówczas musiało postarać się o jego wypożyczenie  z innego, bardziej zamożnego miasta. Sprawne wykonanie wyroku w dużej mierze zależało od woli, umiejętności i przychylności miejskiego kata. Aby uzyskać uprawnienia mistrza katowskiego uczeń musiał kształcić się pod okiem samodzielnego i doświadczonego egzekutora. Nauka była wieloletnia, a w przypadku synów kata trwała od najmłodszych lat. Od osób wykonujących ten zawód wymagano głównie perfekcji w zadawaniu śmierci, wymierzaniu chłosty, piętnowaniu skazańców i ucinania im członków ciała, torturowania, ale i późniejszego kurowania obrażeń. Za fuszerkę kat odpowiadał dalszą karierą, czasem zdrowiem lub własnym życiem.

Kat a inni mieszkańcy miasta

Kat był traktowany przez mieszczan z dużym dystansem. „Nieczysty” charakter profesji powodował społeczną alienację. Obecność kata wśród „porządnych obywateli” nie była pożądana, dotyczyło to zarówno miejsca w kościele, jak i karczmie. Dodatkowo kaci dość szybko się bogacili, co jeszcze bardziej potęgowało niechęć w stosunku do nich. Dom kata znajdował się na obrzeżach miasta, często obok miejsc zamieszkania hycla, grabarza czy domów publicznych Społeczny ostracyzm i ograniczenie funkcji społecznych dotykał całą rodzinę kata, co sprawiało, że zawód kata był dziedziczny niejako w skutek tej alienacji. Nawet związki małżeńskie zawierane były   w obrębie rodzin katowskich. W ten sposób wykształcały się klany katowskie.

Kaci kłodzcy

Miasto Kłodzko w XVI w. jako jedyne w regionie zatrudniało własnego kata. Pierwszy  z znany z imienia i nazwiska Lorenz Volkmann pojawia się w źródłach kłodzkich ok. 1569 r. Jednym z najbardziej znanych katów kłodzkich był Christopher Kühn, który w połowie XVII w. oprócz katowni w Kłodzku posiadał także Meisterei w Wambierzycach, Radkowie i być może  w Otmuchowie, skąd pochodziła jego żona Anna Catharina Hildebrandt, córka kata otmuchowskiego. Kühn według źródeł wszedł na drogę przestępczą i nie przestrzegał nakazów kłodzkich władz miejskich. Według przekazów w kłodzkich źródłach miejscowi kaci zajmował się również usługami medycznymi, przeciw czemu protestowali miejscowi cyrulicy oskarżając katów o fuszerki. Z  tego powodu władze miejskie zwolniły z posad  katów: Christophera Kühna i Hansa Gottschalka.

Od XVI w. przestępstwa karano coraz surowiej i z dużym okrucieństwem. W procesach inkwizycyjnych dopuszczano tortury. Obok coraz popularniejszych w XVI w. procesów inkwizycyjnych za szczególnie szkodliwe społecznie uznane zostały przestępstwa przeciw moralności. Dopiero na przełomie XVIII/XIX w. kodyfikacje karne zostały zreformowane; wtedy też doszło do likwidacji publicznej formy egzekwowania kar, a z kodeksów karnych bezpowrotnie wycofane zostały tortury. Kat wykonywał karę śmierci już nie publicznie, a w zaciszu więziennego dziedzińca.

Formy kar w XVI w.

W 1532 r. powstał kodeks cesarza Karola V, tzw. Carolina, w którym znalazły się formy wymierzania kar śmierci w miastach lokowanych na prawie niemieckim. Były to:

• łamanie kołem za morderstwo, trucicielstwo,
• ćwiartowanie za zdradę,
• ścięcie za gwałt, rabunek, spędzanie płodu, spowodowanie bezpłodności,
• spalenie za czary, podpalenie, fałszowanie monet, świętokradztwo, sodomię, homoseksualizm,
• powieszenie za kradzież dużą, recydywę kradzieży,
• pogrzebanie żywcem i przebicie palem za dzieciobójstwo popełnione przez matkę.

W przypadku recydywistów jako dodatkowe obostrzenie kary stosowano wleczenie końmi na miejsce straceń oraz rwanie ciała rozpalonymi kleszczami. Wobec kobiet nie zalecano stosowania łamania kołem, ćwiartowania, powieszenia. Stosowano wówczas zamiennie utopienie. Jako kary okaleczające kodeks Carolina przewidywał:

• odcięcie palców prawej ręki za krzywoprzysięstwo,
• oślepienie za kradzież dużą zamiast kary śmierci,
• wyrwanie języka i uszu.

Formy kar w XVIII w.

Obowiązująca dla terenu Moraw Czech i Śląska od 1711 tzw. Mała Józefina, czyli kodeks karny cesarza Józefa I, czerpała wzorce z  XVI wiecznego kodeksu Carolina. Józefina przewidywała następujące formy kar śmierci:

• ścięcie mieczem za zdradę małżeńską, kazirodztwo, trucicielstwo (u kobiet), stręczycielstwo,
• łamanie kołem za gwałt na kobiecie, recydywę nierządu, fałszerstwo, trucicielstwo (u mężczyzn),
• powieszenie za kradzież,
• spalenie za podłożenie ognia, sodomię, homoseksualizm,
• ścięcie mieczem połączone z zakopaniem ciała i przebiciem kołkiem za dzieciobójstwo, spędzanie płodu, ojcobójstwo (w stosunku do kobiet),
• Stosowano także przebicie serca kołkiem, rozciąganie żywcem na kole i wleczenie końmi.

Ponadto wykonywano kary cielesne przy pręgierzu: piętnowanie i chłosta pękiem rózg za kradzież małą, sutenerstwo, stręczycielstwo i nierząd, obcięcie uszu i nosa, ucięcie języka, ucięcie ręki za fałszerstwo, targanie kleszczami oraz wypalenie piętna

Jak wyglądało stracenie

Skazaniec udawał się na miejsce straceń pieszo w kondukcie, w którym znajdował się również duchowny, kat, jego pomocnicy i gapie, lub był przewożony wozem w asyście kata i jego pomocników. Najpowszechniejszymi formami wykonania kary śmierci były powieszenie, ścięcie mieczem, utopienie bądź zakopanie żywcem w ziemi. Kobiet z reguły nie wieszano, za ten sam charakter przewiny ścinano je mieczem bądź zakopywano żywcem. W stosunku do recydywistów stosowano także okaleczanie przez kata ciała, już po egzekucji.

Powieszenie

Powieszenie miało hańbiący charakter. Z tego powodu z reguły nie wieszano kobiet. Przesłaniem powieszenia miało być zhańbienie wieszanego poprzez publiczne eksponowanie powieszonego ciała po śmierci. Kat w asyście pomocników wprowadzał lub wciągał skazanego na drabinę, zakładał mu stryczek i strącał z niej. W XVIII w. upowszechniło się także zaoczne wieszanie wizerunków skazańców, którym udało się zbiec. Taka sytuacja miała miejsce w Kłodzku, kiedy w XVIII w. zaocznie skazano za ucieczkę z Twierdzy Kłodzkiej skazańców – von Schella i von Trencka.

Ścięcie mieczem

Ten rodzaj kary wymagał wielkiego profesjonalizmu od kata. Musiał on zadać silny cios między trzeci a czwarty krąg szyjny pod odpowiednim kątem skazańcowi siedzącemu lub klęczącemu tak, aby za jednym zamachem oddzielić głowę od tułowia. Często zdarzały się chybienia. W Kłodzku w 1593 r. podczas egzekucji pewnej kobiety na Rynku kat Georg pierwszym cięciem miecza nie oddzielił głowy od tułowia. Dopiero gdy pomocnik przytrzymał skazaną za włosy, zadał dwa kolejne ciosy, które zakończyły kaźń.

Łamanie kołem

Do kar o wyjątkowo okrutnym charakterze należy zaliczyć łamanie kołem orzekane wobec morderców recydywistów i rozbójników. Polegało ono na łamaniu kości rozciągniętego na ziemi przestępcy przy pomocy koła od wozu zrzucanego z wysokości na kończyny skazańca. Dla zwiększenia skuteczności na obwodzie koła mocowano specjalne nasadki, a pod kończyny skazańca wkładano podkładki. Koło mogło też mieć inne zastosowanie - wplatano w jego szprychy połamane kończyny skazańca, po czym wystawiano zatknięte na pal. Czasem ciało umieszczano na kole, a koło mocowano na wysokim drągu już po wykonaniu egzekucji. W Kłodzku według przekazu  z 1608 r. pewnego mordercę najpierw ścięto, a potem dopiero jego ciało było łamane kołem.

Spalenie żywcem

Rezerwowane dla winnych czarów, kontaktów z diabłem, a także dla przestępców dopuszczających się sodomii, rabunku mienia kościelnego oraz podłożenia ognia. Kat układał stos wokół pala wbitego w ziemię. Skazaniec był przymocowywany do słupa łańcuchem. Następnie kat podkładał ogień. Czasem w akcie łaski kat wcześniej łamał kark skazanemu lub umieszczał woreczek z prochem przy jego głowie, dzięki czemu ten unikał śmierci  w męczarniach.

Utopienie i nawleczenie na pal

Kara utopienia było stosowana głównie w stosunku do dzieciobójczyń, podobnie jak pogrzebanie żywcem. Topienie odbywało się w workach ze skóry lub lnu uwiązanych na linie, której koniec trzymał stojący na moście, na brzegu lub w łodzi miejski kat. Nawleczenie na pal było formą rzadziej stosowaną. W  ten sposób stracony został w 1568 r. Caspar Hofman w Kłodzku. Inny kłodzki skazaniec, który popełnił 15 morderstw, najpierw był wleczony na miejsce stracenia a następnie nabity na pal.

Szczegóły

Kłodzko to jedno z najpiękniejszych miast Dolnego Śląska z bogatą ponad 1000-letnią historią, w której swoją obecność zaznaczyli Czesi, Niemcy i Polacy. Te trzy kultury wpłynęły na rozwój miasta, jego życie gospodarcze i społeczne, a także na jego kształt i charakter. Wspaniała architektura, zabytki, dzieła sztuki, magiczne miejsca i współczesne wydarzenia – to wszystko tworzy dziś niepowtarzalny klimat Kłodzka – miasta gościnnego, otwartego i przyjaznego. Zapraszamy do Kłodzka!

Granice administracyjne miasta wyznaczają:

• na północy ujście Ścinawki do Nysy Kłodzkiej
• na wschodzie schodzą w dolinę Jodłownika na granicy Mariańskiej Doliny i Wojciechowic, a następnie przez grzbiet odchodzący od Kłodzkiej Góry w Górach Bardzkich, a ciągnący się po Owczą Górę, schodzą przez kulminację do doliny Jaszkówki, na granicy z Jaszkową Dolną
• na południu biegną wzdłuż skraju wyraźnej terasy Doliny Nysy Kłodzkiej, aż do ujścia Białej Lądeckiej. Stąd na na południowym zachodzie zboczem Czerwoniaka przechodzi w dolinę Bystrzycy Dusznickiej na granicy Starego Wielisławia i Książka. Potem w górę Bystrzycy Dusznickiej do Zagórza.
• na zachodzie ciągną się przez rozległy płaskowyż obok Mikowic do Leszczyn

Kłodzko jest ważnym węzłem kolejowym i drogowym. Miasto posiada bezpośrednie połączenia kolejowe oraz autobusowe z wszystkimi większymi miastami Polski.

Ważniejsze połączenia drogowe:

• droga krajowa nr 8 ( Wrocław – Kłodzko- Kudowa),
• droga krajowa nr 33 ( Kłodzko- Międzylesie),
• droga krajowa nr 46 (Kłodzko- Opole),
• droga krajowa nr 381 ( Kłodzko- Wałbrzych)

Najbliższe lotniska:

• Wrocław (80 km),
• Praga (220 km),

Szczegóły

Kłodzkie Bractwo Rycerskie istnieje od roku 2007, wtedy odbyło się pierwsze spotkanie w większym gronie zainteresowanych rekonstrukcją średniowiecza.

Szczegóły

Szczegóły

Kłodzko to najstarsze i największe miasto Ziemi Kłodzkiej. Jego rozwój i znaczenie kształtowało strategiczne położenie między doliną Nysy Kłodzkiej a Górą Forteczną (369 m n.p.m). Od średniowiecza miasto było centrum komunikacyjnym o charakterze handlowym i obronnym. Dzieje Kłodzka to wspólna historia Czechów, Niemców i Polaków, katolików, protestantów, Żydów, rzemieślników, kupców, zakonników i żołnierzy. Na styku kultur, religii i profesji przez stulecia rozwijało się miasto, które dzisiaj jest jednym z najpiękniejszych miast Dolnego Śląska i centrum kulturalno-turystycznym pogranicza polsko-czeskiego.

Pierwsza odnotowana wzmianka o Kłodzku pochodzi z „Kroniki Czechów” Kosmasa. Podaje on, że w 981 roku zmarł ojciec św. Wojciecha, czeski książę Sławnik, w którego posiadaniu był leżący przy rzece Nysa gród o nazwie Kłodzko. Jednak archeologiczne znaleziska i historyczne przekazy dotyczące tych terenów przekonują, że w miejscu usytuowanym na szlaku bursztynowym, między Czechami a Polską, gród musiał istnieć już dużo wcześniej.

W XI wieku Kłodzko jest przedmiotem częstych zatargów polsko-czeskich, więc co kilka lat przechodzi na przemian z rąk Piastów w ręce Przemyślidów. W roku 1114 drewniany gród zostaje doszczętnie spalony przez czeskiego księcia Sobiesława, który już w 1129 roku odbudowuje go w formie częściowo murowanej. 30 maja 1137 roku, na mocy układu pokojowego, Bolesław Krzywousty przekazuje Kłodzko Sobiesławowi i miasto na kilkadziesiąt lat trafia pod panowanie czeskie. W 1200 roku oprócz grodu w mieście funkcjonuje targ wraz z osadą targową, dwa kościoły i szpital. Lokacji miasta na prawie niemieckim między 1253 a 1278 rokiem dokonuje czeski król Przemysław Ottokar II; najstarszy zachowany dokument z miejską pieczęcią pochodzi z 1305 roku.

W XIV wieku Kłodzko nękane jest licznymi kataklizmami: epidemie, pożary i powodzie, z których najbardziej dotkliwa ma miejsce w roku 1310 i pochłania ponad tysiąc ofiar. Mimo tych trudności miasto przeżywa wówczas rozkwit gospodarczy, głównie za sprawą nadawania kolejnych przywilejów. Kłodzko posiada w tym czasie jedną z najlepszych na Śląsku szkół i bibliotekę klasztorną, rozwijają się cechy rzemieślnicze, których jest już ponad 30. Początek XV wieku to czas wojen husyckich; w 1428 roku Kłodzko opiera się szturmującym miasto oddziałom husytów, ale już w roku 1453 staje się własnością husyckiego króla Jerzego z Podiebradów, który w 1459 podnosi Ziemię Kłodzką do rangi suwerennego hrabstwa.

Wiek XVI to czas rozkwitu Kłodzka, ale też ponownie era częstych powodzi i pożarów. W 1526 roku miasto przechodzi we władanie dynastii Habsburgów, wśród których najbardziej zasłużył się książę Ernest Bawarski (od 1549 roku). W drugiej połowie wieku na terenie śródmieścia znajdowało się 275 posesji, w tym wiele renesansowych murowanych kamienic. Zanim Kłodzko stało się jedną z aren protestancko-katolickiej wojny trzydziestoletniej (1618-1648) w mieście mieszkali prawie sami protestanci. W 1622 roku trwające kilka tygodni oblężenie Kłodzka przez wojska walczące po stronie katolickiego króla Ferdynanda II, kończy się kapitulacją. Ogromne zniszczenia i straty ludziach pogrążyły miasto na kilka dziesięcioleci w głębokim kryzysie gospodarczym. Natomiast dzięki sprowadzonym wtedy ponownie do Kłodzka jezuitom, kwitło tu szkolnictwo oraz życie intelektualne i kulturalne.

Kolejny ważny etap w dziejach miasta to czas I wojny śląskiej (1740-1742), która toczyła się między Austrią i Prusami. Spór o Śląsk przyniósł zwycięstwo Fryderykowi II Wielkiemu i w ten sposób w 1742 roku hrabstwo kłodzkie znalazło się na ponad 200 lat pod rządami pruskim. Kłodzko stało się miastem garnizonowym, a cały system fortyfikacji z twierdzą na czele zaczęto rozbudować i umacniać, stawiając m.in. donżon. Mimo tak znakomitego systemu obrony w czasie wojen napoleońskich (1803-1815) Francuzi pod wodzą Hieronima Bonaparte po kilkumiesięcznych walkach w czerwcu 1807 roku zmuszają obrońców twierdzy do kapitulacji. Wielka polityka sprawia jednak, że miasto pozostaje pod rządami Prus. W drugiej połowie XIX wieku Kłodzko sukcesywnie zaczyna się rozrastać daleko poza obręb miejskich murów, gdyż traci swój stricte militarny charakter. Powstają wówczas m.in. wodociągi (1886), doprowadzona zostaje tu linia kolejowa (1874), zbudowane zostaje więzienie (1887) i sąd (1897). Ten etap rozwoju zatrzymał wybuch I wojny światowej, a później kryzys okresu międzywojennego, ale życie w leżącym na uboczu mieście, nawet w czasie globalnych kryzysów, toczy się w miarę normalnie.

Podczas II wojny światowej w kłodzkiej twierdzy mieści się osławione więzienie, miejsce kaźni jeńców i niemieckich dezerterów, a od 1944 roku również fabryka zbrojeniowa koncernu AEG produkująca części do U-bootów oraz rakiet V1 i V2. 2 czerwca 1945 roku władzę w Kłodzku przejmuje polska administracja, a Niemcy zostają w większości wysiedleni.

Z najważniejszych wydarzeń okresu powojennego trzeba wymienić akcję zabezpieczania kłodzkiej Starówki w latach 1958-1976 oraz „powódź tysiąclecia” z 1997 roku, kiedy to w nocy z 7/8 lipca w wyniku ulewnych deszczy woda w Nysie Kłodzkiej podniosła się o ponad 8,7 m powyżej zwykłego poziomu, wylewając się na ulice, gdzie zniszczyła wiele budynków zwłaszcza w obrębie Wyspy Piasek oraz we wschodniej części miasta.

Ślady wielu z tych wydarzeń, choć może na pierwszy rzut oka ich nie widać, są w Kłodzku obecne, więc w atmosferę ponad 1000-letniej historii miasta możemy wczuć się niemal na każdym kroku.

Czy wiesz, że:

• wg niektórych źródeł w 1398 roku w Kłodzku powstał jeden z najstarszych zabytków piśmiennictwa polskiego – „Psałterz floriański”
• w 1800 podczas swojej podróży po Śląsku przebywał w Kłodzku John Quincy Adams, późniejszy 6 prezydent Stanów Zjednoczonych
• ważnym zajęciem Kłodzczan było browarnictwo; w 1410 roku aż 190 domów miało przywilej warzenia tego trunku, a do 1945 roku w mieście istniało 8 browarów
• w Kłodzku na kręcono 18 i 21 odcinek serialu „Czterej pancerni i pies”

Słynne postaci związane z Kłodzkiem:

• św. Wojciech (956-997) – jego ojciec Sławnik był w X wieku właścicielem Kłodzka
• Arnošt z Pardubic (1297-1364) – urodzony i pochowany w Kłodzku pierwszy arcybiskup Pragi i twórca Uniwersytetu Karola w Pradze
• Anna Zelenay (1925-1970) – kłodzka poetka
• Emil Czech (1908-1978) – polski żołnierz, który w dniu zdobycia Monte Cassino w 1944 roku, odegrał na gruzach klasztoru hejnał mariacki